عراق از باستانی ترین کشورهای جهان است برخی ها از آن به عنوان گهواره تمدن یاد می کنند. این کشور میراث دار نخستین تمدن های جهان تمدن های سومر ، اکد ،امور ،آشور و کلدانی است.

 

تمدن های باستانی

نخستین شهرهای میان دو رود در سومر پدید آمد .سومر از چندین دولت شهر تشکیل شده بود. حکومت سومریان به دست ایلامی ها که قومی در محدوده ایران کنونی بودند نابود شد. حکومت اکدی ها هم با حملات گوتی ها از کوهستان های شمال شرق از میان رفت.

پادشاه اموری حمورابی از معروف ترین پادشاهان آن دوره است . شهر بابل قدیم در این دوره از معروف ترین شهرهای باستانی است. با تضعیف اموری ها یا حکومت بابل قدیم آشوری ها قدرت گرفتند آنان سرزمین های پیرامون خود را غارت می کردند و حتی توانستند مصر را تصرف کنند. در نهایت ایرانیان مادی آنان را شکست داده و حکومتشان را از صحنه روزگار پاک کردند.

سپس کلدانی ها در میانرودان حکومت کردند و بابل جدید شکل گرفت حکومت بابل جدید هم بدست ایرانیان از میان رفت و کورش کبیر در سال 539 پیش از میلاد بابل را فتح کرد. 

از این پس عراق برای سال های سال جزیی از خاک ایران شد پس از انقراض هخامنشیان مدتی تحت سلطه سلوکیان بود سپس دوباره به زیر چتر ایرانیان در دوره های طولانی اشکانی و ساسانی رفت.

عراق همیشه از قدیم تا کنون صحنه قدرت و نفوذ حکومت های ایران بوده است گاه تا حدی جز مهمی از ایران بوده که یکی از پایتخت ها در عراق قرار داشته است. شهرهای مدائن یادگار حضور ایرانیان در این خطه است. شهر تیسفون از پایتخت های دوره ساسانی بود. ایوان مدائن یا تاق خسرو که در آثار تاریخی نامش آمده است هنوز پابرجاست.

پس از اسلام

پس از اسلام عراق به تصرف مسلمانان عرب در می آید و قبایل عرب زیادی به منطقه حاصلخیز عراق سرازیر می شوند.
مرکز خلافت مسلمانان در دوره امام علی به شهر کوفه عراق منتقل می شود و سپس عراق تحت سلطه حکومت اموی شام در دمشق قرار می گیرد .

پس از انقراض امویان با تلاش های ابومسلم خراسانی و ایرانیان و تشکیل حکومت عباسیان مقر و پایتخت این حکومت به عراق منتقل می شود و با ساخته شدن شهر بغداد این شهر به یکی از بزرگترین و مهم ترین شهرهای جهان در آن زمان مبدل می شود. عراق برای مدت طولانی مرکز خلافت سرزمین های اسلامی می گردد. شهر بغداد در دوران طلایی اسلام مرکز سیاسی ، علمی ، فرهنگی و تمدنی بزرگی بود. با زوال و تضعیف عباسیان و استقلال سرزمین های اسلامی همچنان عباسیان در عراق حضور داشتند اما با این حال عراق به زیر سلطه حکومت بوییان ایرانی و شیعه مذهب و سپس سلجوقیان قرار گرفت و در نهایت با حمله مغول به عراق حکومت عباسیان برای همیشه نابود شد.

با حمله تیمور لنگ به عراق دوباره این ناحیه آسیب دید پس از آن حکومت های قراقویونلو و آق قویونلو قلمرو خود را به عراق افزایش دادند. سرزمین عراق مدت های زیادی میان ایرانیان صفوی و ترکان عثمانی دست به دست می شد و همواره آسیب می دید. در کل پس از انقراض عباسیان عراق  همواره صحنه دست به دست شدن و جنگ میان قدرت ها شد.

معاصر

سرانجام با تضعیف عثمانی در سال 1299 خورشیدی عراق به اشغال انگلیس درآمد و پس از مدتی به استقلال نسبی رسید اما ناپایداری و بی ثباتی در عراق موج می زد. عراق تحت سلطه خاندان هاشمی قرار گرفت و مدتی رشیدعالی گیلانی قدرت گرفت .اما انگلیس به این کشور حمله کرد تا حکومت دوباره به هاشمی ها بازگردد. و حکومت رشیدعلی گیلانی شکست خورد .

در سال 1337 پادشاهی عراق سقوط کرد و چندین تن در مدت کوتاه به قدرت رسیده و برچیده شدند تا این که صدام حسین کنترل کامل را بدست آورد.

صدام حسین با این بهانه که بخش هایی از خاک کنونی ایران سرزمین های عربی عراق بوده اند و توسط ایران اشغال شده و هم این که حکومت شیعی جمهوری اسلامی ایران را تهدیدی برای عراق می دید به خاک ایران حمله کرد اما با دلاوری های ایرانیان در طول 8 سال جنگ در حالیکه کشورهای عربی و ابرقدرت ها به حمایت کامل از عراق می پرداختند . در پایان با پذیرش قطعنامه 598 ایران پیروز شد و صدام مجبور به پذیرش قرارداد الجزایر شد.

پس از چندی عراق به خاک کویت حمله کرد که با ائتلاف به رهبری آمریکا وارد جنگ شد. با ادامه خودسری های عراق و جنایت در حق مردم شیعه و کرد عراق آمریکا به همراه یک ائتلاف به عراق حمله کرد و حکومت صدام شکست خورد و صدام اعدام شد.

پس از پایان دیکتاتوری صدام و پایان اشغال عراق اوضاع عراق التیام نیافته و گسترش ناامنی و حرکات تروریستی بسیار همچنان شکل می گرفت.

در حال حاضر این کشور گرفتار خسارات جنگ های پی در پی ، اشغال ، گروه های ترویستی ، فقر ، کشتار و نا امنی و... می باشد. نفوذ ایران در این کشور و کمک های ایران به این کشور تاکنون به عراق کمک های زیادی کرده است.

 

مشتاق نظرات و دیدگاه های شما بازدیدکنندگان گرامی هستیم